Genel olarak enerji nakil hatları elektrik enerjisini büyük olan mesafeler arasında iletebilmek amacı ile elektrik enerjisi iletiminde ve dağıtımında kullanılmakta olan bir yapıyı ifade etmektedir. Kuleler ya da direkler tarafından asılan bir ya da daha fazla yalıtılmamış olan elektrik kablosundan bir diğer deyiş ile genelde üç fazlı güç için üçün katlarından meydana gelmektedir. Yalıtımın çoğu etrafındaki hava tarafından sağlanmakta olduğundan enerji hatları genelde büyük miktarlarda olan elektrik enerjisi için en düşük maliyetli güç iletim yoludur.
İlginizi Çekebilir: Proje Danışmanlık Hizmetleri
Enerji Nakil Hatları Nedir?
Yeraltı ENH üstüne havai hat şeklinde kurulmakta olan enerji nakil hatları, esasen taşıyıcı direk öbür adı ile pilon şeklinde temelleri sağlam oluşturulmuş bir transformatör istasyonlarına bağlı bulunan iletken yapılardır. Enerjiyi kontrol altına alıp alüminyum ve bakır gibi iletken kablolar ile düşük ve yüksek enerjinin iletilmesi sürecinde taşıyıcı temelleri meydana getirmektedir. Yüksek izolasyon kurulup elektrik enerjisinin en uzak noktadan istenen güç ile nakliyesinde birincil görevi görmektedir. ENH bir hat çeşidi olarak uzun bir havai hat olarak, yeraltından başlayarak elektrik santralindeki kuvvetin yoğunlaştığı alüminyum ve bakır iletkenlerin yalıtkan bir izolatör kaynağıdır. Türkiye içerisindeki ENH sistemleri genel olarak TEİAŞ tarafından kontrol edilerek çalıştırılmaktadır. Yerleşim alanlarına göre sabitlenmektedir.
Enerji Nakil Hatları Nerede Kurulur?
Şehir içi elektrik dağılımda kullanılan bir hatlar, yüksek bir iletken kapasitesine sahip olmaktadır. Büyük transformatör istasyonlarına bağlı şekilde çalışmakta olan bu sistemler, özellikle de açık arazilerde ve uzun mesafeler ile kurulmaktadır. Taşıyıcı kapasitesi yüksek bir gerilime dayanıklı olan mevcut nakil hatları, istasyonlar arasında bulunan geçişlerin sağlanmasında önemli bir yer tutmaktadır.
İlginizi Çekebilir: Kompanzasyon Nedir?
Sinüsoidal alternatif akım ile çalışmakta olan iletkenler, endüktanslar ve frekans meydana getirip sabit hat üstünden kontrollü nakliye meydana getirmektedir. Enerjinin çıkış noktasından başlayarak, gidiş noktasına kadar şebeke frekansının ileti performansı, hat parametreleriyle ve uzunluklarıyla beraber elektriğin gerilimin ayarlanması temin edilmektedir. Hattın omik direci ile birlikte endüktif reaktansı birbirinin mevcut bağlantı noktalarına göre enerjinin de yoğunluğu ile çalışan iletkenlerdir.
Enerji Nakil Hattı Ne İşe Yarar?
Enerji nakil hatları genel itibari ile standartlara bağlı kalınarak inşa edilebilen, üretilen elektrik enerjisinin en uzak noktalara taşınmasını sağlamakta olan, farklı konstrüksiyon yapılarına sahip iletkenler, direkler, topraklama ekipmanları, izolatör ekipmanları ve hırdavat takımları gibi malzeme gruplarından oluşan nakliye hatlarıdır. Elektriksel açıdan ele alındığında enerji iletim hatları, hat uzunlukları ile ve parametreleri karakterize edilmektedirler. Tüm sinüsoidal alternatif akım ile çalışan iletkenlerde mevcut olduğu gibi, enerji iletim hava hatlarının da zamanda endüktans, omik direnç, kapasite katsayıları kısa bir ifade ile R-L-C hat sabitleri bulunmaktadır. Enerji nakil hatlarının ise omik direnci doğru akım direncinden çok daha büyüktür, bunun sebebi de deri etkisi olayıdır.
Öbür yandan komşu iletkenlerden akabilen akımların halkaladığı akılar sebebiyle, faz iletkenlerinin karşılıklı ve self endüktansları meydana gelmektedir. Bununla beraber sinüsoidal alternatif akım ile çalışılmasından dolayı endüktans deyiminin yerine, şebeke frekansının bir fonksiyonu kabul edilen endüktif reaktans tanımı kullanılmaktadır. Hattın endüktif reaktansı ve omik direnci birbirine seri bağlı şekilde düşünülmektedir ve hattın karakterize edilmesi bahsedilen iki büyüklüğün seri toplamı sayılan empedans ile gerçekleşmektedir.